Keuzedelen zijn een onderdeel van een mbo-opleiding. Ze worden gekozen door de student uit een aanbod die is opgesteld door de onderwijsinstelling. Keuzedelen kunnen een verdieping bieden op de kennis die een student tijdens zijn opleiding opbouwt, of juist een verbreding naar nieuwe kennis en/of domeinen. De SaaS applicaties OERknal en FormuLeer kunnen mbo-instellingen ondersteunen in het voldoen aan de verschillende eisen die worden gesteld aan het keuzedelenaanbod.

De rol van keuzedelen

Bij de herziening van de kwalificatiestructuur, de basis van elke mbo-opleiding, zijn keuzedelen toegevoegd om het mogelijk te maken om (regionale) behoeften vanuit het beroepsveld sneller terug te laten komen in de opleidingen. Ze zijn van belang om onderwijs flexibeler te maken en bieden een grotere kans voor mbo-instellingen om zich te differentiëren.

Hoewel de precieze rol en invulling van keuzedelen de afgelopen jaren nogal aan verandering onderhevig is geweest, en er waarschijnlijk nog wel wat veranderingen aankomen, is het belang van keuzedelen alleen maar gegroeid. Zeker nu keuzedelen sinds het huidige cohort ook meetellen voor de slaag-/zakregeling.

Een goed begin om meer te weten te komen over de rol van keuzedelen is de handreiking keuzedelen van het kennispunt onderwijs & examinering.

Eisen aan het gebruik van keuzedelen

Er zijn enkele belangrijke eisen die worden gesteld aan het gebruik van keuzedelen in het mbo. Veel van die eisen gaan over het keuzedelenaanbod: het onderwijs- en examenprogramma van de keuzedelen, naast informatie over welke keuzedelen, op welke manier en op welk moment, door de student gekozen kunnen worden. Relevante eisen zijn:

  • SBU-norm (studiebelastingsuren-norm) – Er is een norm m.b.t. de hoeveelheid keuzedelen die onderdeel moeten uitmaken van een mbo-opleiding. Deze norm wordt gemeten in studiebelastingsuren (SBU). Elk keuzedeel heeft een door de SBB opgestelde aanduiding van het aantal SBU wat ongeveer aan onderwijstijd besteed zal worden aan het keuzedeel (als een meervoud van 240 SBU). Met een Algemene Maatregel van Bestuur wordt per combinatie van mbo-niveau en opleidingsduur bepaald hoeveel SBU aan keuzedelen deel uit moet maken van de opleiding. Het is mogelijk voor opleidingen om gemotiveerd af te wijken van deze SBU-norm.
  • Los examenprogramma – Het onderwijsprogramma van een keuzedeel mag zijn geïntegreerd in het algemene onderwijsprogramma, óf hiervan los staan. Hier is dus vrijheid aan de opleiding. Het examenprogramma daarentegen moet los staan van het algemene examenprogramma, en ook zo worden aangeboden.
  • Keuzevrijheid – Er moet voor de student iets te kiezen zijn. Het is dus niet mogelijk om een vast pakket aan keuzedelen aan te bieden, die elke student binnen een opleiding volgt. De student moet binnen zijn opleiding een keuze maken, tenminste tussen twee keuzedelen.
  • Gekoppelde keuzedelen – Als opleiding wordt een keuzedelenaanbod opgesteld aan de hand van keuzedelen die in het keuzedelenregister van de SBB staan gekoppeld aan de kwalificatie. De student kan een verzoek doen aan de school om een keuzedeel te volgen buiten dit keuzedelenaanbod, of zelfs buiten de gekoppelde keuzedelen.
  • Slaag-/zakregeling – Vanaf cohort 2019-2020 maken keuzedelen onderdeel uit van de examinering. De behaalde resultaten van de keuzedelen worden opgenomen op het diploma, maar er is geen slaag-/zakregeling. Vanaf cohort 2020-2021 is dit anders. Het behalen van de keuzedelen is een voorwaarde voor het behalen van het diploma. Er is wel een compensatieregeling waarmee behaalde resultaten bij keuzedelen met elkander gecompenseerd kunnen worden.
  • Communicatie van aanbod – Het keuzedelenaanbod moet worden vastgelegd en gecommuniceerd, maar dit hoeft niet bij aanvang van de opleiding. Net zoals het examenprogramma van de opleiding moet ook het examenprogramma voor een keuzedeel worden vastgesteld door de examencommissie.
  • Configuraties of vrije keuzes – Keuzedelen mogen worden aangeboden als configuraties (waarbij de student een vooraf bepaalde combinatie van keuzedelen kiest) of vrije keuzes (waar een vrije combinatie van keuzedelen gekozen mag worden). Het is wel belangrijk dat duidelijk wordt vastgelegd hoe en wanneer de student kiest.

Ondersteuning van OERknal en FormuLeer

De SaaS applicaties OERknal en FormuLeer kunnen u helpen te voldoen aan bovenstaande eisen en zijn een ideaal hulpmiddel om uw keuzedelenaanbod op een correcte manier vorm te geven. Wilt u weten op welke manier onze webapplicaties voldoen aan bovenstaande eisen? Neem contact met ons op en wij sturen u het volledige artikel.

Aan de slag met keuzedelen

Wilt u meer inzicht in en controle over uw keuzendelenaanbod en zoekt u naar ondersteuning om te voldoen aan alle gestelde eisen? Neem contact met ons op voor een oriëntatiegesprek om gezamenlijk te kijken hoe wij kunnen helpen met het verbeteren van uw keuzendelenaanbod.

Is uw interesse gewekt en wilt u zich meer inlezen?

Wilt u weten op welke manier onze OERknal en FormuLeer voldoen aan bovenstaande eisen? Neem contact met ons op en wij sturen u het volledige artikel.

Onze applicaties

  • MBO
OERknal is een SaaS applicatie die mbo-instellingen ondersteunt bij het opstellen van onderwijs- en examenprogramma’s (toets- en examenstructuren) ten behoeve van de OER. Het hele creatieproces wordt begeleid met workflows.
  • MBO
FormuLeer is een SaaS applicatie die mbo-instellingen ondersteunt bij de creatie en publicatie van onderwijsdocumenten zoals studiegids, examenplan, onderwijsgids en keuzedelengids.
  • MBO
STAPP is een SaaS applicatie die mbo-instellingen ondersteunt bij het registreren van en het rapporteren over studenten die studieloopbaanbegeleiding krijgen en/of in een schoolmaatschappelijk werk traject zitten.

Maatwerk applicaties

Naast generieke SaaS applicaties levert FirstKlas ook maatwerk applicaties voor onderwijsinstellingen. Wij ontwikkelen stabiele, webgebaseerde applicaties die veel mogelijkheden bieden, de wendbaarheid van de klantorganisatie verhogen en eenvoudig zijn in gebruik. Onze oplossingen komen tot stand in samenspraak met de klant door een goede inventarisatie en de inbreng van bewezen technologie.

Bekijk maatwerk applicaties

Heeft u een vraag, interesse in een gesprek of vrijblijvend even kennismaken?

De koffie staat klaar en onze collega’s denken graag met u mee. Bel ons, stuur een e-mail of vul het contactformulier in en we nemen snel contact met u op.

  • Door het contactformulier in te vullen gaat u akkoord met de verwerking van uw persoonsgegevens volgens onze privacyverklaring
  • Hidden